We kennen Boxtel vooral van de Bloedprocessie, die er elk jaar op de laatste zondag van mei door het dorp trekt en nog steeds veel bezoekers trekt. Tijdens deze lezing zal vooral in de historie van deze plaats gedoken worden, waarbij de bijzondere positie aan de orde komt, die het dorp heeft gehad binnen het hertogdom Brabant.
Pater Hans de Visser heeft hiernaar om twee redenen onderzoek verricht. Zijn voorouders hebben eeuwenlang in Boxtel gewoond en hij is er sinds 2005 vaste assistent in de Sint Peterusbasiliek, waardoor hij ook de kerkelijke geschiedenis rond het Heilig Bloedwonder kon uitpluizen. Door de grote stromen pelgrims, die naar het Heilig Bloedwonder kwamen kon de basiliek gebouwd worden en was het mogelijk om een kanunnikencollege op te richten. De Boxtelse kanunniken verzetten zich tegen de Bossche bisschoppen, omdat zij slechts de paus hoefden te gehoorzamen.
Op kerkelijk vlak was er dus sprake van een uitzonderingspositie.
Zo vielen de Heren van Boxtel niet onder het gezag van de hertog van Brabant, maar hoorden ze bij het Heilige Roomse Rijk van de Duitse keizer. Ook hier dus een status
aparte. Onze inleider vroeg zich of dit een voordeel of een nadeel is geweest voor de Boxtelnaren en de ontwikkeling van het dorp. Verder is hij ook op zoek gegaan naar de identiteit van Boxtel, Liempde en Esch tussen ca. 1100-1652, die steeds meer onder het gezag van de Heren van Boxtel kwamen te staan. Hoe hebben de inwoners hun eigenheid weten te behouden en welke waarden en betekenis hebben die nog voor de bewoners heden ten dage?
Pater Hans de Visser is kapucijn en geboren in Rossum.
Hij woont thans in het Kapucijnerklooster in Den Bosch.
Zijn onderzoek is in boekvorm uitgegeven onder de
titel  “Boxtel, heerlijkheid tussen twee Heren”.

We bevelen iedereen deze inleiding ten zeerste aan.

Marcel van Hest,
namens het bestuur van heemkundevereniging  “De Hooge Dorpen”.